Verzoeker wijziging omgevingsplan ook belanghebbende?
Bij gemeenten komt het vaak voor, iemand dient een verzoek in tot wijziging van het omgevingsplan of een aanvraag om omgevingsvergunning. Volgens artikel 1:3, derde lid Abw is een aanvraag een verzoek om een besluit te nemen van een belanghebbende. Degene die het verzoek indient is niet altijd eigenaar van het perceel of pand, maar kan ook huurder zijn. Is de verzoeker/indiener dan wel belanghebbende? Hiermee bedoel ik belanghebbende in de zin van artikel 1:2 Awb.
De hoofdregel in de jurisprudentie van de Afdeling is: bij de beoordeling van de belanghebbendheid geldt de hoofdregel dat degene die een verzoek om vergunning indient in beginsel wordt verondersteld belanghebbende te zijn bij een beslissing op het verzoek. Dit kan anders zijn als het verzoek om het verlenen van een vergunning betrekking heeft op gronden die bij een ander in eigendom zijn of waarop een ander zakelijke rechten heeft. Als aannemelijk is dat de voorgenomen activiteit niet kan worden verwezenlijkt omdat de rechthebbende daarvoor geen toestemming wil geven en er geen mogelijkheid bestaat om de activiteit te verwezenlijken tegen de wens van de belanghebbende in, dan is de verzoeker geen belanghebbende. In dat geval is het verzoek om vergunning geen aanvraag als bedoeld in artikel 1:3, derde lid Awb.
Lees meer in uitspraak ABRS 17 januari 2024, no. 202200990/1/R1.
Tip: Voor de praktijk is het belangrijk om hier scherp op te letten. Bij de gemeente komen allerlei verzoeken binnen. Dat kunnen ook aanvragen zijn die in formele zin geen aanvraag zijn in de zin van de Awb, zoals een conceptaanvraag of principeverzoek. In dat geval is vooral ook voor het beheren van je werkvoorraad belangrijk om in de geest van de Awb te werken. Neem geen conceptaanvragen of principeverzoeken in behandeling die te algemeen zijn of afkomstig zijn van makelaars, ondernemers of adviseurs die met hagel schieten. Hiermee bedoel ik, te algemene verzoeken die jou als ambtenaar heel veel werk opleveren omdat ze onvoldoende specifiek zijn. Zoals ‘kan ik hier een winkel beginnen?’, zonder nadere informatie. De gemeente wordt vaak gebruikt als gratis adviesbureau en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Neem hier geen genoegen mee en vraag om meer gegevens. Worden die binnen een bepaalde termijn niet aangeleverd, laat het verzoek dan buiten behandeling. Streng? Ja, maar zo krijg je je werkvoorraad weer onder controle en stel je grenzen.